ul. Piłsudskiego 30, 05-822 Milanówek
tel. (22) 758 32 34
Pierwsza w Milanówku Miejska Galeria Sztuki „Matulka” powstała w 2012 r. jako odpowiedź na potrzeby lokalnego środowiska artystycznego. Opiekuję się nią Milanowskie Centrum Kultury, które realizuję cele jakimi jest przede wszystkim integracja mieszkających w Milanówku artystów plastyków oraz ekspozycja i promocja ich działań twórczych.
Mimo że ma ona lokalny charakter, do współpracy zapraszani są także twórcy spoza Milanówka. Miejska Galeria „Matulka” znajduje się w miejscu historycznie ważnym dla sztuki. W sierpniu 1945 r. w willi „Matulka” otwarto pierwszą wystawę reaktywowanego po wojnie Związku Polskich Artystów Plastyków, w której wzięli udział najwybitniejsi polscy artyści, m.in. Jan Cybis i Jan Szczepkowski. Ten fakt zdecydowanie wpłynął na obecny charakter galerii. Skromna lokalowo Matulka w swojej niespełna trzyletniej działalności zaprezentowała twórczość wielu ciekawych artystów i stała się miejscem interesujących wydarzeń kulturalnych. Wystawy odbywają się cyklicznie i cieszą się dużym zainteresowaniem oraz frekwencją.
Pomniki przyrody
Milanówek jako jedno z niewielu miast posiada liczne pomniki przyrody. Na powierzchni 1352 ha, jaką zajmuje miasto, jest aż 270 pomników przyrody (stan na dzień 30.09.2015 r.), a wśród nich są 2 głazy narzutowe, 1 zegar słoneczny, stanowiący kolekcję 13 głazów narzutowych, 258 drzew: 137 dębów szypułkowych, 14 lip drobnolistnych, 3 sosny zwyczajne, 3 topole białe, 2 dęby czerwone, 1 dąb błotny, 1 klon jawor, 1 modrzew europejski, 1 tulipanowiec, 1 morwa biała, 1 topola włoska i 2 grusze polne, a także 4 aleje drzew pomnikowych, w skład których wchodzi: 29 lip drobnolistnych, 36 klonów pospolitych, 14 kasztanowców zwyczajnych, 9 dębów szypułkowych „Fastigiata”, 10 topól włoskich. Cenne drzewa skoncentrowane są przede wszystkim w centrum miasta w obrębie strefy ochrony konserwatorskiej, czyli najstarszej części miasta. Razem z zabytkowymi budynkami starodrzew decyduje o dzisiejszych walorach Milanówka jako miasta atrakcyjnego do zamieszkania. Drzewa pomniki przyrody co kilka lat poddaje się zabiegom pielęgnacyjnym, tak aby w jak najlepszej kondycji zdrowotnej mogły być przekazane w spuściźnie przyszłym pokoleniom. Znamienne jest to, że drzew pomnikowych w Milanówku przybywa i jest kolejna grupa "kandydatów" czekających na wciągnięcie na listę pomników przyrody. Również właściciele nieruchomości, w pobliżu których usytuowane są drzewa szczególnie wartościowe, chętnie aprobują podjęcie kroków mających na celu uznanie tych drzew za pomniki przyrody. A należy zaznaczyć, że drzewa pomniki przyrody powodują ograniczenie w korzystaniu z nieruchomości, ponieważ posiadają strefę ochronną – w promieniu 15 m od pnia drzewa zabronione jest wznoszenie jakichkolwiek obiektów budowlanych oraz prowadzenie prac ziemnych.
Wille i zabytki
Milanowskie zabytki to kilkaset willi i domów letniskowych powstałych na przełomie XIX i XX wieku. Wille reprezentują różne style architektoniczne. Są tu dworki w stylu szlacheckim oraz pałace w stylu neorenesansowym. Wśród reprezentantów stylu neoromańskiego jest tu kościół św. Jadwigi Śląskiej, w którym w czasie wojny przechowywana była urna z sercem wybitnego polskiego kompozytora – Fryderyka Chopina. Pałac „Matulinek” (adres: ul. Mickiewicza 8A) odzwierciedla styl klasycystyczny, Willa Borówka (adres: ul. Królowej Jadwigi 5) zaś – mieszany. Ponadto w Milanówku można spotkać przykłady tzw. stylu dworskiego, który formą nawiązuje do dworu szlacheckiego.
Po II wojnie światowej przymusowy kwaterunek przyczynił się do dewastacji wielu pięknych budowli. W ostatnich latach zabytkowe rezydencje poddawane są remontom oraz powstaje wiele nowych willi o ciekawej formie architektonicznej. Najstarsze części miasta w 1988 roku otrzymały status zabytkowego zespołu urbanistyczno-krajobrazowego.
Gmina posiada na własność także dwa historyczne zabytki: Wille „Walerie” i Zespół Parkowo-Willowy „Turczynek”. Zabytkowa Willa „Waleria” (adres: ul. Spacerowa 20) to miejsce, w którym żył i tworzył m.in. jeden z największych polskich rzeźbiarzy – Jan Szczepkowski (1878–1964).
Dwie Wille „Turczynek” (ul. Brwinowska 2) zostały wybudowane na 10-hektarowym terenie w 1905 roku. Projektantem budynków był znany łódzki architekt Dawid Lande. Dwie bliźniaczo podobne wille, zwrócone do siebie fasadami, różnią się jedynie nieznacznie wielkością, rozplanowaniem bryły i detalami. Budynki przeznaczone były dla córek Bonawentury Toeplitz: Franciszki i jej męża Wilhelma Wellischa oraz dla Anny i jej męża Jerzego Mayera.
OBIEKTY SAKRALNE
Cmentarz parafialny w Milanówku
Pierwsza wzmianka dotycząca milanowskiego cmentarza datowana jest na 12 października 1928 roku. W porównaniu z sąsiednimi miejscowościami nie jest cmentarzem starym. Jego walorem jest zieleń, a specyfiką – mogiły zbiorowe z czasów II wojny światowej, z których największą jest miejsce pochówku uczestników Powstania Warszawskiego, którzy zmarli w szpitalu PCK w Milanówku w wyniku ran, wycieńczenia i chorób w okresie od września 1944 do lipca 1945 roku. Kolejnymi mogiłami zbiorowymi są: grób żołnierzy Armii Krajowej Obwodu „Bażant” Ośrodka „Mielizna” zamordowanych przez hitlerowców w magazynie broni w Milanówku 10 sierpnia 1944 roku oraz mogiła zawierająca prochy z Oświęcimia i Pawiaka, symbolizująca grób dwudziestu ośmiu mieszkańców Milanówka pomordowanych w obozach i więzieniach w latach 1940–1944.
Parafia św. Jadwigi Śląskiej
Kontakt:
ul. Kościuszki 41, 05-822 Milanówek
tel. 22 758 35 42
fax: 22 758 35 68
http://www.milanowekswjadwiga.pl/
Parafia Matki Bożej Bolesnej
Kontakt:
ul. Szkolna 7, 05-822 Milanówek
tel. 22 724 91 80
fax: 22 723 01 94
http://www.parafiambbmilanowek.pl/
Parafia Przemienienia Pańskiego w Żukowie
(do Parafii Żuków należy północno-zachodnia część Milanówka)
Kontakt:
Żuków 39, 05-824 Kłudzienko
tel. 22 755 75 17
Po II wojnie światowej przymusowy kwaterunek przyczynił się do dewastacji wielu pięknych budowli. W ostatnich latach zabytkowe rezydencje poddawane są remontom oraz powstaje wiele nowych willi o ciekawej formie architektonicznej. Najstarsze części miasta w 1988 roku otrzymały status zabytkowego zespołu urbanistyczno-krajobrazowego.
Gmina posiada na własność także dwa historyczne zabytki: Wille „Walerie” i Zespół Parkowo-Willowy „Turczynek”. Zabytkowa Willa „Waleria” (adres: ul. Spacerowa 20) to miejsce, w którym żył i tworzył m.in. jeden z największych polskich rzeźbiarzy – Jan Szczepkowski (1878–1964).
Dwie Wille „Turczynek” (ul. Brwinowska 2) zostały wybudowane na 10-hektarowym terenie w 1905 roku. Projektantem budynków był znany łódzki architekt Dawid Lande. Dwie bliźniaczo podobne wille, zwrócone do siebie fasadami, różnią się jedynie nieznacznie wielkością, rozplanowaniem bryły i detalami. Budynki przeznaczone były dla córek Bonawentury Toeplitz: Franciszki i jej męża Wilhelma Wellischa oraz dla Anny i jej męża Jerzego Mayera.
OBIEKTY SAKRALNE
Cmentarz parafialny w Milanówku
Pierwsza wzmianka dotycząca milanowskiego cmentarza datowana jest na 12 października 1928 roku. W porównaniu z sąsiednimi miejscowościami nie jest cmentarzem starym. Jego walorem jest zieleń, a specyfiką – mogiły zbiorowe z czasów II wojny światowej, z których największą jest miejsce pochówku uczestników Powstania Warszawskiego, którzy zmarli w szpitalu PCK w Milanówku w wyniku ran, wycieńczenia i chorób w okresie od września 1944 do lipca 1945 roku. Kolejnymi mogiłami zbiorowymi są: grób żołnierzy Armii Krajowej Obwodu „Bażant” Ośrodka „Mielizna” zamordowanych przez hitlerowców w magazynie broni w Milanówku 10 sierpnia 1944 roku oraz mogiła zawierająca prochy z Oświęcimia i Pawiaka, symbolizująca grób dwudziestu ośmiu mieszkańców Milanówka pomordowanych w obozach i więzieniach w latach 1940–1944.
Parafia św. Jadwigi Śląskiej
Kontakt:
ul. Kościuszki 41, 05-822 Milanówek
tel. 22 758 35 42
fax: 22 758 35 68
http://www.milanowekswjadwiga.pl/
Parafia Matki Bożej Bolesnej
Kontakt:
ul. Szkolna 7, 05-822 Milanówek
tel. 22 724 91 80
fax: 22 723 01 94
http://www.parafiambbmilanowek.pl/
Parafia Przemienienia Pańskiego w Żukowie
(do Parafii Żuków należy północno-zachodnia część Milanówka)
Kontakt:
Żuków 39, 05-824 Kłudzienko
tel. 22 755 75 17
Pomnik Przyrody Aleja kasztanowa w Milanówku
Willa Matulinek przy ul. Mickiewicza 10 w Milanówku
Park im. Michała Lasockiego w Milanówku
